The Sam Song ~ Wild Colonial Boys
Well I have been a Provo now for 15 years or more
with armalites and mortorbombs I thought I knew the score
...
I started off with petrol bombs and throwing bricks and stones
With a hundred more lads like me I never was alone
...
But now we have a weapon, we've never used before
The Brits are looking worried - and their going to worry more! * * *
Κάθε εξέγερση, αποκαλύπτοντας σε κοινή θέα τις δυνατότητες ξεπεράσματος που υπάρχουν, τις κάνει ορατές όχι μόνο στο προλεταριάτο, αλλά και στο ίδιο το Κεφάλαιο, που πιέζεται να απαντήσει -να εξελιχθεί. Οι εξεγέρσεις κατά την κρίση του 1960-70 (Μάης του '68 στη Γαλλία και αλλού, παρατεταμένο Θερμό Φθινόπωρο στην Ιταλία κοκ) απαντήθηκαν απ' το Κεφάλαιο μέσω της επαναφομοίωσης όχι απλά όσων προσωπικοτήτων κατάφεραν να κεφαλαιοποιήσουν τη συμμετοχή τους στο κίνημα, αλλά και των ίδιων των επαναστατικών συνθημάτων. Έτσι, το "μη δουλεύετε ποτέ", ή τέλος πάντων το "να δουλεύουμε λιγότερο", έγινε πράξη για ένα μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής εργατικής τάξης, μέσω της μετατόπισης της παραγωγής (outsourcing) στα sweatshops του τρίτου κόσμου, της ανάπτυξης του κοινωνικού κράτους, και κυρίως μέσω της επέκτασης της πίστωσης. Άπλετη χορήγηση δανείων, ώστε οι εργαζόμενοι να καταναλώνουν άμεσα τα προϊόντα που παράγονται, χωρίς να αυξηθούν οι μισθοί τους, υποθηκεύοντας πρακτικά το μέλλον της εργασίας τους. Η παραγωγή έτσι αυξανόταν, τα υπέρογκα προϊόντα όμως έμεναν αδιάθετα, καθώς οι μισθοί συμπιέζονταν ώστε να αντισταθμιστεί το πτωτικό ποσοστό κέρδους. Ως συνέπεια τα δάνεια μέναν ακάλυπτα. Η κρίση υπερσυσσώρευσης πάντως συνεχώς αναβαλλόταν, παίρνοντας την μορφή ενός ιλιγγιώδους σπυράλ περιφερειακών κρίσεων και "φουσκών" που σε κάθε μία τους το Κεφάλαιο διέφευγε ολοένα και περισσότερο στη χρηματοπιστωτική σφαίρα. Η αύξηση της κερδοφορίας αποσυνδέεται προοδευτικά από την "πραγματική οικονομία", και βασίζεται στις κρατικές εγγυήσεις.
Απ' την οπτική της εργασίας, εξελίσσεται μια θεαματική κατακρήμνιση της παραδοσιακής μισθωτής εργασίας: μαζικές απολύσεις, περικοπές μισθών, γιγάντωση των εξαθλιωμένων, επισφάλεια, κατακερματισμός και ρευστοποίηση της εργατικής τάξης. Ο καπιταλισμός, προκειμένου να επιβιώσει της κρίσης είναι αναγκασμένος να επιτίθεται ανηλεώς στην εργασία: Τέλος του διαλόγου λοιπόν κι άρα τέλος κάθε αντιπροσώπευσης, τέλος του ρεφορμισμού. Οι εξεγέρσεις που χαρακτηρίζουν την τρέχουσα περίοδο είναι εξεγέρσεις μηδενιστικές (τα γαλλικά προάστια του 2005-6, τα δεκεμβριανά του 2008). Εντελώς λογικά, δεν εκφράζουν αιτήματα, δεν οργανώνονται από κάποιο συνδικάτο ή κάποιο κόμμα, δεν έχουν ένα πρόταγμα ή κάποιο κοινώς αποδεκτό σχέδιο για το μετά. Φέρουν τα ίχνη ενός ξεπεράσματος των καπιταλιστικών σχέσεων ήδη απ' το ξεκίνημά τους, οπουδήποτε απλώνουν τη δύναμη πυρός τους.
Στην Ελλάδα, η εξεγερσιακή δραστηριότητα, με προεόρτια τα φοιτητικά του 2005-6, κοινωνικοποιεί την ταξική βία στον δρόμο, μεταμορφώνει τα παθητικά μπλοκ σε χαρούμενους συνενόχους, ανάγει τις βίαιες διαδηλώσεις σε αυθεντικές γιορτές που ενώνουν, ευχαριστούν και κάνουν περήφανους τους συμμετέχοντες. Η εξέγερση του Δεκέμβρη ήταν και το προφανές όριο αυτής της δραστηριότητας. Στη συγκεκριμένη φάση της καπιταλιστικής κρίσης, το Κεφάλαιο απρόθυμο κι ανίκανο να την αφομοιώσει (εξ ού και ο καταποντισμός του συριζα), αλλά και να κάνει οτιδήποτε μ' αυτήν, δε θα μπορούσε παρά να την αντιμετωπίσει ως πρόβλημα δημοσίας τάξεως, δηλαδή ως πρόβλημα όχι-αρκετής-καταστολής. Αυτός φαίνεται να είναι και ο τρόπος που θα απαντά σε κάθε κοινωνική έκρηξη από δω και πέρα (βλ. για παράδειγμα τα δελτία ειδήσεων για την Κερατέα).
Κάποια αξιοσημείωτα ποιοτικά χαρακτηριστικά της νέας φάσης της καταστολής είναι: Η επιθυμία για ανοιχτή ταξική σύγκρουση παρά για "κατευνασμό" κάθε αντίστασης (το πολυδιαφημισμένο "τέλος της μεταπολίτευσης"). Πρακτικά, η υιοθέτηση μεθοδολογίας που παραπέμπει στις βρετανούς κ.α. πράκτορες που συνεργάζονται με τις εγχώριες υπηρεσίες ήδη από πριν τους ολυμπιακούς αγώνες του 2004 (πχ η διαχείριση της 6/12 με "αποτρεπτικές" επιθέσεις σε στέκια πριν τις διαδηλώσεις, σε διαδηλωτές κατά την προσυγκέντρωση, οι μαζικές προσαγωγές-χαρτογραφήσεις κλπ), η στρατολόγηση της μηχανοκίνητης καγκουριάς, η χρήση των μαζικών ξυλοδαρμών για τιμωρία της "συνενοχής" των πιο φιλόξενων στην προλεταριακή βία μπλοκ αλλά και την αποθάρρυνση κόσμου απ' τον δρόμο, η μηντιακή αναγωγή της σύγκρουσης σε θέμα γοήτρου για τις κατασταλτικές δυνάμεις...
Η ανεστραμμένη εικόνα αυτού του τελευταίου στοιχείου, απαντάται στη φιλοένοπλη ηθική της αυτοθυσίας, που προβάλει στην καταστολή ή τη σύλληψη, ένα είδος "δικαίωσης μέσω της τιμωρίας", έτσι ώστε η αντικειμενική ήττα να βαφτιστεί συμβολική νίκη, υποκαθιστώντας θεαματικά την απουσία πραγματικών νικών. Το κράτος της κρίσης, όχι μόνο δε φοβάται να ανεβάσει το επίπεδο της βίας, αλλά το επιδιώκει ανοιχτά. Αν υπάρχουν άλλωστε πολλές συλλήψεις, πολλοί φυλακισμένοι, πολλή καταστολή, αυτό δεν είναι επειδή το κράτος "φοβάται", αλλά επειδή απλά είναι σε θέση να το κάνει, και ακριβέστερα, είναι αναγκασμένο να το κάνει. Ωστόσο, όσο ο πήχυς της βίας ανεβαίνει και η σύγκρουση στρατιωτικοποιείται, το κίνημα θα συνθλίβεται, με όλες τις δραματικές κοινωνικές και ψυχολογικές συνέπειες που έχει κάτι τέτοιο. Ούτε η "μαζικότητα" μπορεί σ' αυτή τη φάση να εξασφαλίσει μια βελτίωση των συσχετισμών και πόσο μάλλον μια "νίκη", καθώς μετά από κάθε σύγκρουση, το Κεφάλαιο ξανασυγκεντρώνει στα χέρια του κάθε εξουσία: η ανάγκη για συναίνεση εξατμίζεται, καθώς επιβάλλεται ολοένα και πιο ρητά το ο θάνατός σου η ζωή μου.
Μέχρι την τελική νίκη, μέχρι την εξαφάνιση του Κεφαλαίου, θα βγαίνουμε πάντα ηττημένοι. Είναι μέσα από μια σειρά "ήττες" άλλωστε που θα φτάσουμε εκεί. Η μεταφορά της σύγκρουσης στο αντίπαλο στρατόπεδο είναι επιτακτική ανάγκη.
Η στρατηγική πρέπει να ξαναπιαστεί απ' την αρχή. Οι μέχρι σήμερα τακτικές ζυγίστηκαν και βρέθηκαν λειψές.
Καμμιά ανακωχή στην κριτική των όπλων, μέχρι να ξαναοπλιστεί η κριτική.
Απ' την οπτική της εργασίας, εξελίσσεται μια θεαματική κατακρήμνιση της παραδοσιακής μισθωτής εργασίας: μαζικές απολύσεις, περικοπές μισθών, γιγάντωση των εξαθλιωμένων, επισφάλεια, κατακερματισμός και ρευστοποίηση της εργατικής τάξης. Ο καπιταλισμός, προκειμένου να επιβιώσει της κρίσης είναι αναγκασμένος να επιτίθεται ανηλεώς στην εργασία: Τέλος του διαλόγου λοιπόν κι άρα τέλος κάθε αντιπροσώπευσης, τέλος του ρεφορμισμού. Οι εξεγέρσεις που χαρακτηρίζουν την τρέχουσα περίοδο είναι εξεγέρσεις μηδενιστικές (τα γαλλικά προάστια του 2005-6, τα δεκεμβριανά του 2008). Εντελώς λογικά, δεν εκφράζουν αιτήματα, δεν οργανώνονται από κάποιο συνδικάτο ή κάποιο κόμμα, δεν έχουν ένα πρόταγμα ή κάποιο κοινώς αποδεκτό σχέδιο για το μετά. Φέρουν τα ίχνη ενός ξεπεράσματος των καπιταλιστικών σχέσεων ήδη απ' το ξεκίνημά τους, οπουδήποτε απλώνουν τη δύναμη πυρός τους.
Στην Ελλάδα, η εξεγερσιακή δραστηριότητα, με προεόρτια τα φοιτητικά του 2005-6, κοινωνικοποιεί την ταξική βία στον δρόμο, μεταμορφώνει τα παθητικά μπλοκ σε χαρούμενους συνενόχους, ανάγει τις βίαιες διαδηλώσεις σε αυθεντικές γιορτές που ενώνουν, ευχαριστούν και κάνουν περήφανους τους συμμετέχοντες. Η εξέγερση του Δεκέμβρη ήταν και το προφανές όριο αυτής της δραστηριότητας. Στη συγκεκριμένη φάση της καπιταλιστικής κρίσης, το Κεφάλαιο απρόθυμο κι ανίκανο να την αφομοιώσει (εξ ού και ο καταποντισμός του συριζα), αλλά και να κάνει οτιδήποτε μ' αυτήν, δε θα μπορούσε παρά να την αντιμετωπίσει ως πρόβλημα δημοσίας τάξεως, δηλαδή ως πρόβλημα όχι-αρκετής-καταστολής. Αυτός φαίνεται να είναι και ο τρόπος που θα απαντά σε κάθε κοινωνική έκρηξη από δω και πέρα (βλ. για παράδειγμα τα δελτία ειδήσεων για την Κερατέα).
Κάποια αξιοσημείωτα ποιοτικά χαρακτηριστικά της νέας φάσης της καταστολής είναι: Η επιθυμία για ανοιχτή ταξική σύγκρουση παρά για "κατευνασμό" κάθε αντίστασης (το πολυδιαφημισμένο "τέλος της μεταπολίτευσης"). Πρακτικά, η υιοθέτηση μεθοδολογίας που παραπέμπει στις βρετανούς κ.α. πράκτορες που συνεργάζονται με τις εγχώριες υπηρεσίες ήδη από πριν τους ολυμπιακούς αγώνες του 2004 (πχ η διαχείριση της 6/12 με "αποτρεπτικές" επιθέσεις σε στέκια πριν τις διαδηλώσεις, σε διαδηλωτές κατά την προσυγκέντρωση, οι μαζικές προσαγωγές-χαρτογραφήσεις κλπ), η στρατολόγηση της μηχανοκίνητης καγκουριάς, η χρήση των μαζικών ξυλοδαρμών για τιμωρία της "συνενοχής" των πιο φιλόξενων στην προλεταριακή βία μπλοκ αλλά και την αποθάρρυνση κόσμου απ' τον δρόμο, η μηντιακή αναγωγή της σύγκρουσης σε θέμα γοήτρου για τις κατασταλτικές δυνάμεις...
Η ανεστραμμένη εικόνα αυτού του τελευταίου στοιχείου, απαντάται στη φιλοένοπλη ηθική της αυτοθυσίας, που προβάλει στην καταστολή ή τη σύλληψη, ένα είδος "δικαίωσης μέσω της τιμωρίας", έτσι ώστε η αντικειμενική ήττα να βαφτιστεί συμβολική νίκη, υποκαθιστώντας θεαματικά την απουσία πραγματικών νικών. Το κράτος της κρίσης, όχι μόνο δε φοβάται να ανεβάσει το επίπεδο της βίας, αλλά το επιδιώκει ανοιχτά. Αν υπάρχουν άλλωστε πολλές συλλήψεις, πολλοί φυλακισμένοι, πολλή καταστολή, αυτό δεν είναι επειδή το κράτος "φοβάται", αλλά επειδή απλά είναι σε θέση να το κάνει, και ακριβέστερα, είναι αναγκασμένο να το κάνει. Ωστόσο, όσο ο πήχυς της βίας ανεβαίνει και η σύγκρουση στρατιωτικοποιείται, το κίνημα θα συνθλίβεται, με όλες τις δραματικές κοινωνικές και ψυχολογικές συνέπειες που έχει κάτι τέτοιο. Ούτε η "μαζικότητα" μπορεί σ' αυτή τη φάση να εξασφαλίσει μια βελτίωση των συσχετισμών και πόσο μάλλον μια "νίκη", καθώς μετά από κάθε σύγκρουση, το Κεφάλαιο ξανασυγκεντρώνει στα χέρια του κάθε εξουσία: η ανάγκη για συναίνεση εξατμίζεται, καθώς επιβάλλεται ολοένα και πιο ρητά το ο θάνατός σου η ζωή μου.
Μέχρι την τελική νίκη, μέχρι την εξαφάνιση του Κεφαλαίου, θα βγαίνουμε πάντα ηττημένοι. Είναι μέσα από μια σειρά "ήττες" άλλωστε που θα φτάσουμε εκεί. Η μεταφορά της σύγκρουσης στο αντίπαλο στρατόπεδο είναι επιτακτική ανάγκη.
Η στρατηγική πρέπει να ξαναπιαστεί απ' την αρχή. Οι μέχρι σήμερα τακτικές ζυγίστηκαν και βρέθηκαν λειψές.
Καμμιά ανακωχή στην κριτική των όπλων, μέχρι να ξαναοπλιστεί η κριτική.
